ENJOYING SOCCER
We waren op weg naar een carriere als profvoetballer, hij bij Fortuna
en ik bij Roda, en we zijn beide halverwege afgehaakt. Bij Rick was
het de ziekte van Pfeiffer die hem de definitieve tik gaf, een enkelbreuk
gaf mij de duw in de richting van een leven buiten de stadions. We
bewoonden de bovenste twee kamers van een studentenhuis, in Boschpoort,
een grenswijk van Maastricht. Hij studeerde rechten, ik zat op de
kunstacademie. Hij was een dwingende middenvelder, ik een dromerige
rechtsbuiten, waarschijnlijk liggen in onze posities en de manier waarop
we die invulden de wortels van ons huidige bestaan: Rick is inmiddels
Director of Coaching bij Desert Elite in Arizona, zelf ben ik al weer
een paar maanden trainer af, en verkeer ik als abstracte schilder te
Amsterdam in een relatief isolement.
RT is Rick Tilmans
RC is Raymond Cuijpers
RC
Ik wil beginnen met je periode bij Fortuna, ik denk dat die tijd je heeft
gevormd als voetballer en dat daar ook de grondslag ligt voor je visie als
trainer. Je maakt als jonge voetballer de overstap van de amateurs naar een
professioneel milieu. Hoe heb je die overgang beleefd? En vind je dat je op
het juiste moment die stap heb gemaakt?
RT
Ja, mijn 5 jaar bij Fortuna hebben me zeer zeker gevormd. Niet alleen als
voetballer and trainer maar ook als mens. Ik was een 14 jarige van de idyllische
en beschermde, veilige provincie en voetbalde bij de lokale amateurclub toen ik
de overstap maakte naar het prof milieu en kan me nog goed herinneren wat een
koude douche die eerste paar trainingsweken waren. Misschien had ik me niet goed
voorbereid of het onderschat maar het verschil was echt enorm! Afgezien van meer
en langere trainingen (elke dag maan- t/m vrijdag en wedstrijd op zaterdag) was er
plots de absoluut noodzakelijke zelfdiscipline om op dat niveau te slagen, de
enorme intensiteit en het constante praten in wedstrijden, de snel-, hard- en
felheid op het trainingsveld, de altijd voelbaar aanwezige druk van het moeten
presteren, de voor die leeftijd reeds sluimerende concurrentie tussen teamgenoten,
het haantjesgedrag buiten het veld om hoog in de sociale rangorde te komen en te
blijven. Echte Struggle for Life en Survival of the Fittest. Maar ook de humor in
de kleedkamer natuurlijk en het succesvolle kweken van een onoverwinnelijke, soort
superieure, over-mijn-lijk-mentaliteit en het in het 'rood' kunnen presteren omdat
je mentaal niet denkt of hoopt maar WEET dat je sterker bent dan je tegenstander,
dat je harder getraind hebt dan hem, dat je over 5 minuten weer je tweede of derde
adem zal vinden, dat je meer pijn kan lijden dan hem.
RC
De stap naar een BVO wordt tegenwoordig op steeds jongere leeftijd gemaakt. Te jong
vind ik, omdat je naast je het voetballer zijn hiaten hebt in de ontwikkeling van
kind naar puber en uiteindelijk volwassene. Ik denk dat 13,14 vroeg genoeg is, omdat
je op die leeftijd zelf ook uit je kindheid stapt en er voldoende tijd is om de
mentaliteit van een prof op te pikken. Hoe denk jij daarover?
RT
Ik ben het met je eens dat 14 een goede leefijd is om deze stap te maken. Het is nog
jong genoeg om op tijd alle technisch-tactische zaken onder de knie te krijgen plus
je bent psychologisch oud en verstandig genoeg een eigen beslissing te nemen. Ik zie
de noodzaak niet om met 6-8 jarigen reeds professioneel te gaan werken. Laat ze toch
lekker plezier hebben met hun vriendjes van en op de straat ipv ze in een
gestructureerde routine te zetten met onderwijzende volwassenen altijd aanwezig. De
profclubs zullen wel zeggen dat je zo de kans vergroot dat een talent doorbreekt maar
ik stel daar serieuze vraagtekens bij. En voor ieder succesverhaal die ze noemen
bestaan waarschijnlijk 10 potentieel misschien grotere talenten (die nog betere
profvoetballers hadden kunnen worden dan die ene die doorbreekt) maar die worden
teruggestuurd naar hun amateurclub of zijn nu burned-out op voetbal met gekwetst
zelfvertrouwen, een warped zelfbeeld, en het idee dat ze reeds gefaald hebben. Lijkt
mij didactisch en emotioneel niet echt verantwoord.
RC
Jullie kregen bij Fortuna ook looptraining, iets wat bij Roda bijvoorbeeld totaal
ontbrak. Heb je daar baat bij gehad? Zelf denk ik dat ik met een looptrainer goed
aan mijn startsnelheid zou hebben kunnen werken, dat ik dan in ieder geval fysiek
wat explosiever was geweest en dat wellicht mijn geest ook de felheid had gekregen
die nodig is om te slagen als prof. Denk je dat je fysieke toestand dusdanig kan
doorwerken op je instelling als mens dat het een bepalende factor kan zijn of zie
je het meer als een basisbeginsel: je looptechniek en je spieren moeten in orde zijn
om het voetbal te spelen dat van je gevraagd wordt?
RT
De atletiek training elke maandag was echt een hel. We gingen altijd zo diep dat de
vraag niet was OF iemand moest overgeven or duizelig ten gronde ging die dag maar WIE.
Tien keer honderd meter, 8 keer 200, 6 keer 400, springen, stabiliteitsoefeningen,
ontelbare push-ups, sit-ups, shuttle runs, en dat allemaal in 1 training. Ook aan
correct rekken en loopvorm- en techniek werd veel aandacht besteed en dat zag je echt
terug in de wedstrijden zaterdags, zeker in de tweede helft. Nog belangrijker dan het
verbeteren van de lichamelijke topconditie was m.i. de reeds genoemde, op sadomasochisme
grenzende, mentale hardheid die op die atletiekbaan werd geïnstalleerd. Nooit opgeven,
loop ik nog een vrij als mijn longen schreeuwen om zuurstof of kan ik dat niet meer
opbrengen, volg ik en dek ik mijn tegenstander in de laatste 10 minuten nog steeds als
mijn benen als pudding aanvoelen of niet? Achteraf ben ik er echt dankbaar ervoor geweest.
Ik pluk er nu op mijn 37ste nog steeds de vruchten van qua fysieke basisfitheid.
RC
Ook bij Fortuna was 4-3-3 gangbaar. Hoe vulden jullie dat in? En werd veel gesproken
over de manier waarop er gespeeld moest worden, wie waar moest lopen, wanneer, en wanneer
juist niet? Ook deze input ontbrak bij Roda volledig, of ik heb er weinig aandacht aan
besteed omdat ik, zeker toen ik naar de kunstacademie ging, met totaal andere dingen
bezig was.
RT
Op tactiek werd bij Fortuna niet alleen veel getraind maar er werd ook veel over gesproken.
Vooral van Chris Dekker's magnetisch bord heb ik veel geleerd. Ik kan me eerlijk gezegd
meer 4-4-2 herinneren dan 4-3-3. Het lopen zonder bal is typisch Nederlands en in mijn
bescheiden de belangrijkste sleutel voor ons succes als klein landje. Elke stap die je
maakt op het veld moet een bedoeling hebben. Een paar metertjes naar links or rechts, naar
voren of achteren, maakt een wereld van verschil. Vooral op de timing en manier (de
vooractie) van het loskomen en vragen in de ruimte werd tot vervelens toe gehamerd. Kom niet
te vroeg want dan trek je alleen maar tegenstanders mee en wordt de ruimte te klein, kom
niet te laat want dan heeft je teamgenoot met bal er geen profijt meer van. Bewaak je
diagonalen en afstanden. Ook de omschakeling en het vooruit denken was enorm belangrijk.
Wat als we nu de bal hier verliezen, hebben we dan voldoende mensen achter de bal? Als we
nu hier in het middenveld de bal winnen, waar spurt de voorhoede dan precies heen voor een
snelle lange bal? Wat als we een vrije trap krijgen, hoe kunnen we tegenstander dan verrassen
met snelle slimme trap binnen twee seconden na het fluitsignaal voor de overtreding?
RC
Bij Roda hadden we trainers die niet erg dominant waren in de coaching, ook over tactische
zaken werd weinig gesproken. Later als trainer vond ik dominant coachen dom, omdat je zo je
pupillen de kans ontneemt zelf beslissingen te nemen en niet zelf de keuzes laat maken,
bovendien ben je tijdens de wedstrijd vrijwel altijd te laat als de coach je voorzegt waar
de bal naartoe moet. Hoe was dat bij Fortuna? En hoe hing jij als speler om met dominante
coaching?
RT
Ik ben in principe tegen overdominant coachen tijdens een wedstrijd voor redenen die je al
noemde. Natuurlijk ligt het ook een beetje aan de leeftijd, de belangrijkheid van de wedstrijd
en het niveau van het team maar het lijkt me inderdaad beter spelertjes zelf het falen and
slagen te laten ondervinden zodat ze zelf naar oplossingen te gaan zoeken. Bij Fortuna waren
de trainers tijdens wedstrijden niet zo dominant. Daar is het trainingsveld en de kleedkamer
voor de wedstrijd en tijdens de rust voor. Geloof dat Sef Vergoossen het goed zei: 'Trainingen
zijn voor de trainer, wedstrijden voor de spelers'.
RC
Hoe ervoer je het schematische leven waarin je terecht kwam, school, trainen, eten, studeren,
slapen? En hoe ambitieus was je als scholier, met in je achterhoofd dat je dicht bij een
carrière als profvoetballer zat? Zelf nam ik genoegen met een magere voldoende voor alle vakken,
behalve voor tekenen, daar sloofde ik me uit. Anderzijds was het voetbalveld een mooie plek voor
ontlading en het leeg maken van het hoofd. De combinatie VWO-Roda was eigenlijk wel goed.
RT
Het feit dat ik een dag vol school en voetbal had is me nooit slecht bevallen. Ik denk dat als
ik niet bij Fortuna had gevoetbald van mijn 14de tot en met 19de ik alleen maar in de problemen
zou zijn gekomen. Too much idle time is the devil's playground. Ik heb de dingen die mijn
klas- en leeftijdsgenoten deden nooit gemist. Ik kwam pas laat in aanraking met Wein, Weib,
und Gesang en dat heb ik altijd meer dan prima gevonden.
RC
Je miste veel dingen die klasgenoten deden, en de meeste teamgenoten zaten op een heel ander
denkniveau dan jij, hoe stond je daarin? Had je soms het gevoel twee persoonlijkheden te
moeten kweken om in beide werelden te kunnen functioneren?
Zou je met de kennis die je nu hebt ander keuzes gemaakt hebben? Bijvoorbeeld alles op het
voetbal gooien?
RT
Jazeker, ik heb altijd het gevoel gehad twee persoonlijkheden te hebben moeten creeren om in
beide werelden mijn plaats te vinden. De hele dag op school in dat quasi-filosofische,
studentikoze, en pretentieuze kringetje van mijn klasgenoten (gymnasium) rondlopen. Discussies
over hoe wij de wereld zouden gaan verbeteren, politiek, religie, de dood, liefde, de zin van
het leven. Dan uit school op de fiets naar treinstation, naar de Baandert waar teamgenoten
pochten hoe ze 25 bier hadden gedronken, hun vingers onder elkaars neus smeerden ter bewijs
van hun amoureuze veroveringen, en letterlijk tegen elkaar aan zeken onder de douche.
Mijn studie is altijd gemakkelijk voor me geweest. Ik kan zeker niet zeggen ambitieus te zijn
geweest wat mijn rapportcijfers betreft. Deed gewoon genoeg om the slagen. Zou ook geen andere
keuzes hebben gemaakt. Het heeft me gemaakt wie ik ben en dat is goed zo.
RC
Bij Roda brak vrijwel nooit iemand door, sporadisch een verdediger, aanvallers nooit, die
werden door Nol Hendriks ergens anders gehaald. Dit gegeven maakte dat ik niet het gevoel
had echt het eerste te kunnen halen, laat staan een volwaardig eerste elftalspeler te kunnen
worden.
Hoe werd in de jeugdafdeling van Fortuna duidelijk gemaakt dat je kans had in het eerste te
komen? Werd dit als doel gesteld, of was het doel een goede, of betere voetballer worden?
In ieder geval braken er regelmatig jongens door. Was dit een stimulans?
Dacht je als hij het eerste haalt, dan kan ik het ook?
RT
Als ik 1 ding zou moeten noemen dat Fortuna beter had kunnen doen is het inderdaad het
inlichten van haar jeugdspelers over hun kansen om het eerste te halen. Natuurlijk is niets
te voorspellen in het veranderlijke voetbalwereldje maar trainers weten toch wel wie het zou
kunnen halen of wie zeker niet. Het feit dat jeugdspelers doorbraken was misschien wel
stimulerend maar je trainers mening is toch veel meer waard. Ik zal nooit weten of ik het
gehaald had en ik lig daar heus niet wakker van. Ik heb van mijn hobby mijn beroep mogen
maken en heb daar veelal Fortuna voor te danken.
RC
Zijn er trainers geweest die je door iets wat ze zeiden of door hun manier van trainen een
betere voetballer hebben gemaakt. Keek je tegen trainers op? Werd zelf nadenken over voetbal
gestimuleerd? Werd er ook puur op techniek getraind, Wiel Coerver-achtig? Ik had altijd het
idee dat er bij Fortuna een visie was in de jeugdafdeling, dit straalde de teams ook uit.
Werd er dialect gesproken? Moesten jullie aanwezig zijn bij wedstrijden van het eerste? En
dan de speler analyseren die op jouw positie speelde?
Jij was middenvelder. Denk je middenvelders anders naar voetbal kijken dan aanvallers of
verdedigers? Geloof je dat door een goede organisatie en een duidelijke visie, zelfbewustere
voetballers gecreeerd worden?
RT
Ik heb van al mijn Fortuna trainers geleerd, zeker technisch-tactisch. Tiny Ruys leerde me
een bal echt goed te raken en 'diep-voor-breed' te denken. Hub Pfennings bracht veel passie
and spelvreugde naar het veld. Toch steekt Chris Dekker er voor mij bovenuit omdat hij je
stil en kalm zelfvertrouwen gaf. Zijn vanzelfsprekende toon en goed geplaatst kompliment
deed echt wonderen voor mij ipv me verrot schelden na een slechte pass. Chris doceerde
nooit emotioneel maar meer wetenschappelijk, als een professor. Winst, gelijkspel, of
verlies, hij bleef altijd zichzelf, een oase van rust en als teenager heb ik dat altijd
op prijs gesteld. Ik had enorm veel respect voor mijn trainers en keek zeker tegen ze op.
Coerver gebruikten we maar mondjesmaat maar passen/trappen en positiespelen stond dagelijks
op de agenda. Er was zeker ook een rode draad en club visie. Een B-speler kon zo met het
A-team mee omdat ze qua systeem en taken per positie precies hetzelfde speelden. Hub
Pfennings praatte dialect en de spelers onderling natuurlijk ook maar met Ruys en Dekker
werd altijd Nederlands gesproken. Naar het eerste kijken was geen absolute must maar af en
toe kregen we inderdaad de opdracht pen en papier mee te nemen om bepaalde posities of
teamtactische zaken te bestuderen. Wat meer indruk op mij heeft gemaakt was het hangen in
de kantine, kleedkamer, verzorgingstafel, en clubhonk met de eerste elftal spelers. Beseffen
dat de meeste gewone jongens waren, met beide benen op de grond, en niet te arrogant om met
een 16-jarige een praatje te maken.
RC
Jij was middenvelder. Denk je dat middenvelders anders naar voetbal kijken dan aanvallers of
verdedigers? Geloof je dat door een goede organisatie en een duidelijke visie, zelfbewustere
voetballers gecreeerd worden?
RT
Centrale middenvelders zijn de 'quarterbacks' van het voetbal. De spil, de architect, het
brein. Ze denken meer in en voelen meer verantwoordelijkheid voor het teambelang dan
aanvallers, ze zijn creatiever en meer voetbal puristen dan verdedigers. Ze bewaken de
balans, ze schakelen voor- met achterhoede, links met rechts. Ze bepalen het tempo van
de wedstrijd, hebben bovengemiddelde intelligentie, en zijn vaak natuurlijke leiders.
.................
RC
Voor we verder gaan in Maastricht met de post-Fortuna-jaren nog even terug naar de jonge
voetballer Rick. Was je vader bij alle wedstrijden aanwezig. En hoe ervoer je zijn aanwezigheid?
Ging je beter spelen? Of wilde je liever dat hij er niet was? (Had ikzelf soms, ik speelde vrijer
als hij er niet was, toch keek ik steeds naar de tribune voor we het veld opkwamen om te zien of
hij er was...). Was je vader kritisch? Werd er na een wedstrijd, in de auto gesproken over de
wedstrijd, je prestatie? (Ik neem voor het gemak aan dat je vader er ook altijd bij was.) In het
verlengde hiervan, hoe vond je vader het dat je stopte bij Fortuna? Zag jij een profvoetballende
zoon voor zich, of had hij een andere toekomst voor jou in gedachten?
RT
Mijn vader was aanwezig bij vrijwel alle thuiswedstrijden en als het kon ook de uitwedstrijden.
Ik ben hem daar dankbaar voor - net als mijn moeder trouwens die alle was deed en nog avondeten
voor me had klaar staan als ik 's avonds laat thuis kwam -. Denk niet dat ik altijd beter ging
spelen want je prestatie op het veld heb je nou eenmaal gewoonweg niet altijd volledig in eigen
hand. Ik heb echter zijn aanwezigheid op de tribune vrijwel altijd als positief ervaren. Als
jonge puber tijdens mijn eerste Fortuna jaren als een soort veiligheid, een stukje vertrouwd
'thuis' in dat kille prof wereldje, later toen ik als volwassene bij de amateurs voetbalde
meer als motivering om extra goed te spelen. Mijn vader heeft zelf op zeer degelijk amateurniveau
gevoetbald en was mijn trainer toen ik nog bij mijn eerste jeugdclub Haslou voetbalde. Dus ja,
er werd zeer zeker over de wedstrijd en mijn spel gepraat maar nooit op een overkritische toon.
We hebben altijd eerlijk en objectief over deze zaken kunnen discussiëren. 'Mooi steekpassje
bij dat tweede doelpunt', ... 'dank je pa, mee eens, zag het uit de hoek van mijn gezichtsveld,
vooral de balsnelheid was perfect, toch?', ... 'maar die voorzet effe later was echt bagger',
... 'klopt pa, ik raakte 'em hartstikke verkeerd'. Je zal mijn vader zelf moeten vragen hoe
hij reageerde op mijn vertrek bij Fortuna maar ik denk dat hij er net als ik vrede mee heeft.
Als politieman vond hij mijn rechtenstudie en mijn mogelijke carrière als advocaat wel mooi
plus ik weet dat hij zeer bewust was van het kleine slagingspercentage van profvoetballers.
En zeker van diegenen die een lange grote carriere opbouwen en financieel onafhankelijk zijn
als ze stoppen. Wat dat betreft is het feit dat studeren makkelijk voor me was zowel een zegen
als een vloek geweest. Ik heb bij wijze van spreken nooit alles op het profvoetbal MOETEN zetten
(het is geen toeval dat de allerbeste voetballers ooit bijna allemaal van arme achtergrond komen
met beperkte maatschappelijke kansen, voetbal was hun only way out).
RC
De ziekte van Pfeiffer kwam op een moment dat je je doorbraak moest gaan maken. Zie je de ziekte
nu als een soort van duw die je kreeg in de twijfels die je wellicht had in een toekomst als
profvoetballer? Wat waren de overwegingen die je hebben doen besluiten bij Fortuna weg te gaan?
herinner me dat je opgelucht was. Kwam dat door de druk, het moeten trainen en spelen op hoog
niveau, steeds weer: dat je daarvan verlost was? Denk je dat je een tijdje uit het ritme van
dagelijks trainen en wedstrijden spelen moet stappen (al dan niet gedwongen door een blessure
of een ziekte) om de beslissing te kunnen nemen? Of is er juist na de gedwongen pauze een lacune
in de energie die nodig is om weer terug te komen in het ritme, het eendimensionale leven van
een topsporter?
RT
Toen ik bij Fortuna de overstap van A-jeugd naar senioren ging maken werd ik door een zwaar geval
van de ziekte van Pfeiffer plots maandenlang aan huis en bed gekluisterd, zonder school of voetbal.
Ik zal je details besparen maar het feit dat ik niet in 1 keer de trap op kon maar halverwege moest
zitten rusten zegt genoeg geloof ik. Na een half jaar ben ik toen voorzichtig weer begonnen de
studie en voetbal op te pakken maar bleef sukkelen met gezondheid en fysieke moeheid. Met
medewerking van Fortuna heb ik toen de laatste paar maanden van het seizoen op een lager pitje
bij de amateurs van RKBSV gespeeld. Toen aan het eind van dat seizoen Tiny Ruys me belde met het
aanbod weer terug naar Fortuna te gaan wist ik heel goed dat ik een enorm belangrijke
levensbepalende beslissing moest maken. De uiteindelijke overwegingen voor mijn besluit niet
naar Fortuna terug te keren is een optelsom van je vragen. Ja, het was een enorme opluchting
verlost te zijn van de eendimensionale, monotone, en geestelijk zeer beperkte dagelijkse routine
en druk van het prof milieu. Ja, een tijdje leven in de 'gewone' wereld had mijn ogen geopend
en me blootgesteld aan alle andere mooie dingen die het leven ons biedt. Ja, het is moeilijk
de energie op te brengen dat allemaal weer op te geven voor het tunnel-leventje van de profsporter.
RC
Je stortte je destijds ook in het studentenbestaan, met de onvermijdelijke ontgroening en
veel drank (Viel dat samen, of kwam dat pas nadat je besloot weg te gaan uit Sittard?) Tot in
mijn kamer drongen de oergeluiden vanuit de kelder door, het gaf mij steeds het gevoel dat er
iets niet klopte. Hoe zag jij de ontgroening? Veel veranderde, van scholier word je student,
van thuiswonende word je een bewoner van een studentenhuis, van bijna-prof word je
amateurvoetballer. Zelf kon ik me na een tijdje niet meer voorstellen dat ik nog bij mijn
ouders zou wonen. De drang naar zelfstandigheid. Als voetballer doe je een grote stap terug.
Jij ging naar Ceasar. Ik later naar Quick, waar ik speelde als een gefrustreerde jongeling.
Ik heb na mijn enkelbreuk nooit meer het gevoel gehad dat ik het niveau kon halen van voor
de enkelbreuk, hoewel ik gewoon weer honderd procent fit was. Wat vond jij van de overgang,
was het een achteruitgang? Of een andere manier van voetbal benaderen en meer focussen op het
studeren? In hoeverre is je studie rechten van invloed geweest op je huidige denken? Over
voetbal, maar ook over andere zaken?
RT
Het spelen op amateurniveau had zijn voor- en nadelen. Het kon, zeker in het begin, zeer
frustrerend zijn als teamgenoten niet dezelfde intensiteit, felheid, en werklust naar het
veld brachten als ik. Ik speelde ook zeker niet mijn beste voetbal, leefde niet meer voor
de sport, en deelde zogezegd in de misere. Voelde me soms onbegrepen op het veld. Aan de
andere kant vond ik de oprechte kameraadschap tussen de spelers, vooral buiten het veld,
echt te gek. Door het zakelijke karakter bestaan echte vriendschappen in het profvoetbal
volgens mij maar hoogstzelden. Bij Caesar heb ik een paar van mijn allermooiste tijden
doorgebracht met geweldige gasten. Kaarten (kwajongen), de altijd overvolle, luidruchtige,
en oergezellige kantine, tot tranen toe lachen, meiden versieren, tot zonsopgang stappen,
dronken capriolen, echt feest als je een jonge 20-er bent.
Rechtenstudenten worden goed getraind in analytisch denken, vooral op de Universiteit van
Maastricht met haar redelijk uniek en praktisch Probleem Gestuurd Onderwijs. Dat vermogen
heeft me altijd goed geholpen als trainer en mens. Rustig, logisch, stap-voor-stap, alle
voor- en nadelen afwegen, niet te snel conclusies trekken, altijd beide kanten van de
discussie of het probleem willen weten. Mijn studententijd heeft me ook een levenslange en
onstilbare liefde gegeven voor taal, vooral geschreven. Ben ervan overtuigd dat dit me helpt
bij mijn huidige werk als hoofd van onze trainersstaf.
RC
Sommige spelers met wie je samen speelde bij Fortuna braken door en konden een carriere als
profvoetballer opbouwen. Heb je nooit gedacht, dat had ik kunnen zijn?
RT
Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik nooit heb gedacht: "Dat had ik kunnen zijn", als er
voetbal op TV is, maar het hangt zeker niet als een donkere wolk boven me. Ik heb mijn keuze
bewust gemaakt, krijg enorme voldoening van mijn huidige brede werk en multi-dimensionaal
flexibel leven (hetgeen ik had gemist als ik profvoetballer was geworden), en geloof sowieso
in het algemeen niet in te veel achterom kijken, "Hat tog gaar ginne tswek", zoals ze in Kerkrade
zeggen :o).
RC
Wat miste je het meest na je periode bij Fortuna?
RT
Als speler voor de wedstrijd het veld opkomen in het stadion van een BVO.
RC
Het studentenhuisbestaan had iets onaantastbaars, alles kon en niets wat je deed had in feite
desastreuze gevolgen. De vrijheid van een student. Dat semi-serieuze leven is noodzakelijk om
de overstap te maken van puber naar volwassene, er komt ergens een punt waarop je beseft dat
je niet altijd jong zult blijven. Waar lag voor jou dat punt?
RT
Het punt waarop ik besefte niet altijd jong te zullen blijven was hier in de VS dus
laten we daar later op terugkomen als dat kan.
RC
Zowel bij een voetbalteam als in een studentenhuis verkeer je een paar jaar vrijwel dagelijks
met de dezelfde figuren. Hoe heb jij die dagelijkse omgang met min of meer dezelfde groep ervaren.
En welke rol speelde je in die groep? (Zelf had ik het de neiging overval tussenin te pendelen.)
RT
De langdurige dagelijkse omgang met dezelfde groep mensen is me goed bevallen. Zoals je weet het
studentenhuis in Maastricht was een bonte verzameling figuren. Voor mij persoonlijk was het echt
5-6 jaarlang 'Lang Leve de Lol'. Ik denk dat ik me goed kan aanpassen en herinner me meestal met
iedereen een goede verstandhouding te hebben gehad. De kunstenaar, de rechtenstudenten, de
vrouwelijke huisgenoten, het maakte me niet echt uit. Ik herken wel weer je pendelend gevoel.
Doordat ik vriendelijk met alle groepen omging heb ik me nooit 100 percent in 1 groep gegooid of
me ooit een exclusief groepslid gevoeld. Goed of fout, het zal wel te maken hebben met je eigen
weg in het leven vinden en jezelf leren kennen.
RC
Hoe ben je in Amerika terecht gekomen? Was het de liefde of de drang naar het avontuur?
RT
Achteraf gezien hebben de liefde en het avontuur evenveel invloed gehad op mijn beslissing naar
de VS te gaan. Denk niet dat ik in mijn eentje die stap zou hebben gezet maar zou waarschijnlijk
ook niet met haar naar, let's say, Noord-Duitsland zijn verhuisd als ze daar had gewoond.
.................
RC
Je gaat naar Amerika, komt daar aan en gaat dan wat doen? Ik bedoel, had je een plan of heb
je de dingen laten gebeuren?
RT
Absoluut geen plan, ben altijd een beetje een flierefluiter geweest en op die jonge leeftijd
denk je toch snel dat alles wel goed op zijn pootjes terecht komt. Dacht misschien als (semi) prof
te kunnen ballen en heb dat ook een paar seizoenen gedaan bij de Arizona Sahuaros (2 divisies
onder MLS). Zeker geen vetpot, geloof $200 per wedstrijd en dan nog winst bonussen. Niet echt
geweldig qua techniek and tactiek maar qua atletisch vermogen en mentale sterkte kunnen we in
Nederland zeker van de Amerikanen leren. De intense beleving, de over my dead body filosofie
en vooral het team first-gevoel. Heb vaak gezegd en meen het ook echt dat als de Nederlandse
internationals de Amerikaanse vechtlust hadden, eens een keer hun eigen ego helemaal kunnen
wegcijferen en uitsluitend in dienst van het elftal speelden waren we al drie keer wereldkampioen
and drie keer Europees kampioen geweest. Goed Amerikaans gezegde there is no 'I' in (the word)
TEAM"!
RC
Hoe werd je benaderd door trainers en medespelers? De taal van het voetbal is universeel, dus ze
zagen dat je wel een aardig balletje kon trappen....Werd er tegen je op gekeken? Nederland heeft
qua voetbal geen slechte naam in het buitenland, niet voor niets gebruik je in je e-mail adres
Cruijff. Heb je dit kunnen benutten, kwam je makkelijker binnen? Was het: wie hard werkt en traint
en goed speelt dwingt vanzelf respect en status af, ongeacht afkomst, achtergrond, verleden – The
American Dream?
RT
Als Nederlander en goede voetballer kreeg ik inderdaad gelijk respect van iedereen en werd er
tegen me opgekeken. Mijn visie, handelingssnelheid, en beslissingen met en zonder bal waren
verder ontwikkeld dan mijn teamgenoten dus was ik al snel aanvoerder en dirigent centraal op
het middenveld. Toch steeds weer dat onbegrepen gevoel; speel toch eens breed of terug als je
tegen een muur blijft oplopen, waarom word er niet zonder bal bewogen, zeg me nou dat ik kort
gedekt wordt vanachter als je me die bal inspeelt, maar vooral het gebrek aan geduld; alles
liefs zo snel mogelijk naar voren, weinig positie spel, bijna oud-Engels kick+rush, niet echt
plezierig voor een voetballiefhebber als ik. Op trainingen werd ook veel op het conditionele en
dode spelmomenten geoefend, ook al geen lol :o).
RC
Op een gegeven moment kom je erachter dat je toch van voetbal je beroep kunt maken. Wanneer was
dat moment? Ik neem aan dat je dat ging beseffen toen je fulltime trainer werd...
RT
Ben eigenlijk per toeval in het trainersschap beland. De dochter van mijn toenmalige huurbaas
voetbalde en heeft me eens gevraagd te helpen met haar elftal. De rest is history. Toen ik een
jaar later een telefoontje kreeg van technisch directeur Paul Mariner (ex-speler van Engeland,
Arsenal, en Ipswich) ben ik echt begonnen er mijn beroep van te maken. Prachtig echt, buitensdeurs,
geen baas die over mijn schouder meekijkt, werken met kinderen, geen jasje-dasje, en dagelijks met
mijn hobby bezig zijn. Er zullen wel mensen zijn die denken dat ik mijn rechtenopleiding voor niets
heb gedaan maar ik zou doodongelukkig zijn achter een bureau van 9 to 5 in een berg papier gedoken.
RC
Stopte je met voetballen toen je trainer werd, of speelde je nog door?
RT
Ben wel blijven voetballen op amateurnieveau hier tot ik 6 jaar geleden al mijn kruisbanden in
mijn knie afscheurde. Was altijd gezellig met de weekend warriors (geen training door de week) en
we zijn zelfs twee keer kampioen geworden maar qua niveau was het echt niet top, vergelijk het maar
met een Nederlandse 4de klasser. Verder geen kleedkamer, geen douches, geen dug-out, geen
afrastering, in kort geen voetbal cultuur. Zelfs de scheidsrechters konden er niets van; van
passief buitenspel of de voordeelregel hadden ze geen kaas gegeten, zeer frustrerend maar op een
gegeven moment leg je je daarbij ook wel neer. Het heeft immers weinig zin elke wedstrijd witheet
te worden, it is what it is.
RC
Toen je definitief voor het trainerschap koos viel het je zwaar afscheid te nemen van de speler
in jou? Als voetballer ben je in feite voor eeuwig de zevenjarige jongen die in zijn liefde voor
de bal de rest van de wereld vergeet. Stop je met voetbal dan verdwijnt ook de onbekommerdheid en
komen de ware problemen van de wereld op je af, je valt weer samen met je werkelijke leeftijd....
Hoe heb jij dat proces ervaren, en/of verwerkt?
RT
Het plotseling noodzakelijk stoppen met voetballen viel me in het begin zwaar. Was daar op mijn
31st niet klaar voor en miste het erg. De kameraadschap op en buiten het veld, het lachen,
de competitie, het geweldige gevoel na een mooi doelpunt of geslaagde actie, de complimenten van
je teamgenoten, tegenstanders, en toeschouwers; het liet een leegte na die ik inmiddels wel met
familie en werk heb ingevuld maar die toch een tijdlang heeft pijn gedaan, soms mis ik het nog
steeds
BACK TO RICK
